Tagarchief: steltman j.

Me 23 – Meubels voor juwelier Steltman – Den Haag

Noordeinde 42a, Den Haag

1920

vitrine op onderstel - foto: loek van vlerken 14.11.2017
vitrine op onderstel (detail - liggend figuur en zwaan) - foto: loek van vlerken 14.11.2017
vitrinekastje - foto: loek van vlerken 14.11.2017
vitrinekastje (detail) - foto: loek van vlerken 14.11.2017

a. acht stoelen met alleen een rugleuning
b. drie stoelen idem maar met lagere leuning
c. stoel met armleuningen en aan de achterzijde een paneel met snijwerk (lopende man met dieren en bloemen)
d. bureau
e. toontafel met uittrekbaar blad
f.  vitrine op onderstel met inscriptie in reliëf: ‘Steltman bijoutiier Noordeinde 42a Den Haag’ met vignet liggend vrouwelijk naakt met zwaan
g. bureautje
h. ladenkastje
i.j. vitrines
k. toonbank

licht en donker coromandelhout, div. afmetingen

hanni steltman door chris lebeau - 15.01.1923
Hanni Steltman door Chris Lebeau – 15.01.1923

In 1920 vroeg Johannes Steltman aan zijn Steenwijkse jeugdvriend Hildo Krop of hij zijn winkelpand van zijn juwelierszaak aan het Noordeinde in Den Haag wilde moderniseren. Krop transformeerde de juwelierszaak tot een moderne winkel met een kunstzinnig cachet dat voor de Haagse binnenstad bijzonder was. De winkel onderging een metamorfose. Krop ontwierp een tapijt en diverse meubelen: vitrinekasten, stoelen, krukjes, tafels, bureaus en een toonbank met vitrines en laden en klepjes. Enkele van deze meubelen zijn nog steeds in gebruik in de huidige winkel.

Ook ontwierp Krop etalagepanelen en moderniseerde hij het exterieur van het pand (zie: Me24).
Bij de tentoonstelling ‘100 jaar Steltman’ in het Gemeentemuseum (het tegenwoordige Kunstmuseum) in Den Haag in 2017/18 werden enkele meubelstukken uit dit interieur tentoongesteld.

bron: Steltman catalogus, Gemeentemuseum, Den Haag, 2017

interieur juwelier steltman, den haag - foto: lagerweij-polak
Volgens de oeuvre catalogus van Lagerweij-Polak zouden naast de vitrines, kast, tafel, stoelen en kleed, ook het zilveren theestel op de tafel een ontwerp zijn van Krop.

zilveren theeservies - historische foto: hildo krop museum

Me 24 – Etalagepanelen voor juwelier Steltman – Den Haag

Noordeinde 42a, Den Haag

ca. 1920

faun met dieren en bloemen - foto: loek van vlerken 14.11.2017
faun met bloemen en dierenfaun met dieren en bloemen -foto: wendingen 1925 nr.2 (collecie loek van vlerken)
tweede paneel met faun – foto: Wendingen 1925 nr.2
staande vrouw met slang en bloemen - foto: loek van vlerken 14.11.2017
staande vrouw met slang en bloemenparelvisser - foto: loek van vlerken 14.11.2017
parelvisser met mes, haai, zeeplanten en -dieren

detail: haai - foto: loek van vlerken 14.11.2017
parelvisser met mes, haai, zeeplanten en -dieren (detail: haai)

faun met dieren en bloemen - detail: vos - foto: loek van vlerken 14.11.2017
faun met dieren en bloemen (detail: vosje)faun met dieren en bloemen - detail vogels- foto: loek van vlerken 14.11.2017
faun met dieren en bloemen (detail: vogels)faun met dieren en bloemen - detail: gazelle, rups en egel - foto: loek van vlerken 14.11.2017
faun met dieren en bloemen (detail: gazelle, rups en egel)

a. twee verschillende panelen met een faun met dieren en bloemen
b. achterwandpaneel etalage: staande vrouw met slang en bloemen
c. achterwandpaneel etalage: parelduiker met mes en haai, zeeplanten en –dieren

ajourreliëfs, coromandelhout, a. 39x 83,5 cm; b. en d. 40 x 55 cm; c. 39,5 x 55 cm

Als beeldhouwer had Krop rond 1920 al behoorlijk naam gemaakt. Er kwamen flink wat opdrachten voor bouwbeeldhouwwerk uit het hele land binnen. In de hoofdstad waren de eerste versieringen aan bruggen van zijn hand verschenen. Maar daarnaast bleven ook de aanvragen voor het vervaardigen van meubels en complete interieurs binnenkomen. In 1920 kreeg Krop van zijn Steenwijkse jeugdvriend Johannes Steltman het verzoek om het winkelpand van zijn juwelierszaak aan het Noordeinde in Den Haag in te richten. Krop ging voortvarend te werk. De winkel moest een kunstzinnige uitstraling krijgen, een uitstraling die uniek was in de Haagse binnenstad. Er kwam een nieuwe etalage, waarbij het bovendeel met gebrandschilderd glas werd uitgevoerd. Ook ontwierp Krop nieuwe deurpartijen met mooie bovenlichten.


winkelpand Noordeinde 42a – ca. 1925 (foto: archief Steltman)


winkelpand Noordeinde 42a – 2019


glas-in-loodraam


fragment winkeldeur

deurlichten met huisnummer 42 en monogram JS

Een wand bij het entree werd van boven tot onder voorzien met donkerbruine ESKAF-grèstegels met voorstellingen van mens en dier.

faun met dieren en bloemen (foto - wendingen 1925 nr.2)
foto: Wendingen 1925 nr.2

Voor de binnenkant van de etalage ontwierp Krop coromandelhouten ajourpanelen met verschillende voorstellingen. Een paneel laat een parelduiker met een mes en een haai zien als verwijzing naar parels, welke een specialiteit van Steltman was. Een ander paneel verbeeldt een staande vrouw met slang en bloemen en twee verschillende reliëfpanelen met een faun in de natuur, compleet met bloemen en dieren.
Ook het interieur van de winkel  onderging een metamorfose. Krop ontwierp diverse meubelen: een toonbank met vitrinekasten en laden, bureaus, stoelen, krukjes, tafels en zelfs een tapijt (zie Me23).

interieur juwelier steltman, den haag - foto: lagerweij-polak
foto: Lagerweij-Polak

In 1933 werd het interieur van de winkel uitgebreid en volgens een plan van Krop gemoderniseerd met een licht muurbekleding, nieuwe lampen en een andere opstelling van kasten en vitrines. In 1964 werd de zaak ingrijpend verbouwd, waarbij de panelen het veld moesten ruimen en werden opgeslagen.

Bij de tentoonstelling ‘100 jaar Steltman’ in het Gemeentemuseum (het huidige Kunstmuseum) in Den Haag in 2017/18 waren drie ajourreliëfs en enkele meubelstukken uit dit interieur tentoongesteld.

Gedurende een tentoonstelling gewijd aan Krops’ faunen, in het Hildo Krop Museum in Steenwijk (van 2019 t/m 2020), was het ajourreliëf  faun met bloemen en dieren te bewonderen.

bron: Steltman catalogus, Gemeentemuseum, Den Haag

Gemeentelijke woningbouw – Amsterdam

Kraaipanstraat / Schalk Burgerstraat, Amsterdam

1920-24

schalk burgerstraat ca.1930 - foto: hildo krop museum
foto: Hildo Krop Museum, Steenwijk
faun met springende herten - foto: beeldbank amsterdam, 26 april 1955
foto: Stadsarchief, Amsterdam

vrouw met kelkbloemen - foto: beeldbank amsterdam, 26 april 1955
foto: Stadsarchief, Amsterdam

mannen met gereedschap - foto: beeldbank amsterdam, 26 april 1955
foto: Stadsarchief, Amsterdam

Beeldhouwwerk :
1. faun met springende herten
2. vrouw met kelkbloemen
3. mannen met gereedschap

waarschijnlijk natuursteen

architect: Jan Gratama

In 1916 werd een plan voor bebouwing in de Transvaalbuurt door de architect H.P. Berlage uitgewerkt. Omdat hij contractueel verplicht was voor Müller & Co. in Den Haag te werken, schakelde hij voor het ontwerp van de woningen de architecten Gratama en Versteeg in. De bouw werd toevertrouwd aan de Gemeentelijke Dienst Publieke Werken. Waarschijnlijk is hierbij een opdracht aan Hildo Krop verstrekt om voor de poort Kraaipanstraat/Schalk Burgerstraat beeldhouwwerk te maken. Het vermoeden bestaat dat het vier reliëfs betrof, waarvan er drie bekend zijn door middel van foto’s uit de Beeldbank van de gemeente Amsterdam.

Bij de renovatie van het wooncomplex in 1955, zijn de reliëfs verwijderd en wellicht zijn de panelen hierbij verloren gegaan.

Deze werken komen niet in de monografie ‘Hildo Krop’ van E.J. Lagerweij-Polak voor, maar onderstaande vergelijkingen laten zien dat de reliëfs onmiskenbaar van Hildo Krop moeten zijn.

faun en gazelle - foto's: loek van vlerken links: Kraaipanstraat   –   midden: Munttoren 1918/19   –   rechts: etalagepaneel 1920

man schalk burgerstraat en man zijlstraat haarlem
links: Schalk Burgerstraat   –   rechts: Zijlstraat Haarlem 1919

De ‘Faun met springende herten’ bijvoorbeeld heeft net als bij het drinkfonteintje van Hildo Krop aan Munttoren (B20), dezelfde bloemmotieven en ook de lange kin en de grote hoeven van de faun. Ook de springende gazelle komt regelmatig voor in het vroege werk van Krop. Zie bijvoorbeeld het etalagepaneel voor juwelier Steltman in Den Haag (Me 24) uit 1920 .
In de onderste vergelijking zijn de overeenkomsten nog sterker: het karakteristieke scherpe hoofd en borstpartij van de rechter man van de ‘Mannen met gereedschap’, met Krops’ landarbeider van een van de gevelbeelden boven de ingang van het bankgebouw aan de Zijlstraat in Haarlem (B21) zijn vrijwel indentiek.

schalk burgerstraat - foto: loek van vlerken 27.04.2012
situatie 2012


bronnen:

Beeldbank gemeente Amsterdam
De Amsterdamse School, Maristella Casciato, 1991