Tagarchief: quellinusschool

Zittend figuurtje met hanenkam – Steenwijk

ca. 1930

Hildo Krop Museum, Steenwijk

polychroom geglazuurd keramiek, 10 cm

Al vrij vroeg in de carrière van Hildo Krop ontstonden er onder zijn handen creaties met fantasiedieren in het Amsterdamse stadsbeeld. Deze ornamenten die veelal aan bruggen te vinden zijn, verbeelden zowel  vriendelijk uitziende figuren, als gruwelijke watermonsters. Deze fantasiedieren zijn vaak behoorlijk groot van omvang en gehakt in de harde steensoort graniet. Vanaf 1927 ging Krop ook fantasiefiguren maken in keramiek. Een grotere tegenstelling tussen de granieten brugornamenten en de kleine tere keramiekfiguurtjes is bijna niet denkbaar. Krop vond het een welkome afleiding om naast zijn grote projecten voor de gemeente ook kleine plastieken te boetseren. Om de techniek van het bakken en glazuren beter onder de knie te krijgen, besloot hij lessen te volgen aan de Quellinusschool, de voorloper van de Rietveld Academie. Met de opgedane kennis was hij in staat om steeds verder te experimenteren. Hij boetseerde het één na het andere plastiekje en glazuurde en bakte ze in zijn net aangeschafte kolengestookte emailleeroventje. Er ontstonden allerlei speelse en humoristische fauntjes en heel veel diertjes, zoals een tapir en een miereneter, een eendje, een varken, een raafje en dit vrolijke figuurtje met hanenkam.

Een aantal van deze diertjes, waaronder dit zittend figuurtje met hanenkam, zal in 2021 te zien zijn  gedurende de tentoonstelling  ‘HET DIER’  in het Hildo Krop Museum in Steenwijk.

V 68 – groen masker

particuliere collectie

1928

groen geglazuurde keramiek, 32 cm

Na acht jaar van tegenvallende financiële resultaten werd de N.V. Eerste Steenwijker Kunstaardewerk Fabriek “ESKAF” in 1927 geliquideerd. Hildo Krop had in die jaren veel ontwerpen voor het geglazuurde werk voor deze fabriek geleverd. Met de sluiting van de fabriek had hij ook geen beschikking meer over de faciliteiten welke het bedrijf hem geboden had. De keramiek hield hem echter in zijn greep. Hij ging een jaar lessen volgen aan de Quellinusschool in Amsterdam, waar de docent Bert Nienhuis hem hielp met glazuren. Ook schafte hij een kolengestookt emailleeroventje aan. Zijn eerste zelfstandig werk met keramiek en glazuur naast zijn experimenten met de kleine dierfiguurtjes, was een groen geglazuurde keramisch masker.

Tijzel, varken, eend en raaf

ca. 1930

particuliere collectie

Tijzel

eend

varken

raaf

polychroom geglazuurd keramiek, 5 tot 9 cm

Al vrij vroeg in de carrière van Hildo Krop ontstonden er onder zijn handen creaties met fantasiedieren in het Amsterdamse stadsbeeld. Deze ornamenten die veelal aan bruggen te vinden zijn, verbeelden zowel  vriendelijk uitziende figuren, zoals faunen (bijv. B44 en B72), als gruwelijke watermonsters (bijv. B6 of B98) en zelfs in combinatie zoals op de brug Stadionweg / Hobbemakade (B63).

brug 63

Deze fantasiedieren zijn vaak behoorlijk groot van omvang en gehakt in de harde steensoort graniet. Vanaf 1927 ging Krop ook fantasiefiguren maken in keramiek. Een grotere tegenstelling tussen de granieten brugornamenten en de kleine tere keramiekfiguurtjes is bijna niet denkbaar. Krop vond het een welkome afleiding om naast zijn grote projecten voor de gemeente ook kleine plastieken te boetseren. Om de techniek van het bakken en glazuren beter onder de knie te krijgen, besloot hij lessen te volgen aan de Quellinusschool, de voorloper van de Rietveld Academie. Met de opgedane kennis was hij in staat om steeds verder te experimenteren. Hij boetseerde het één na het andere plastiekje en glazuurde en bakte ze in zijn net aangeschafte kolengestookte emailleeroventje. Er ontstonden allerlei speelse en humoristische fauntjes en heel veel diertjes, zoals een tapir en een miereneter, een eendje, een varken en een raafje.

Onder zijn handen kwamen zelfs volkomen nieuwe diersoorten tot stand, zoals bijvoorbeeld een Tijzel. Krop liet zich bij dit kleine werkje van zijn humoristische kant zien. Hij had een diertje gecreëerd met een achterlijf van een tijger en een kop met ezelsoren.

tijzel

Deze diertjes zullen in 2021 te zien zijn  gedurende de tentoonstelling  ‘HET DIER’  in het Hildo Krop Museum in Steenwijk.

V 160 – Danser

particuliere collectie

1953

danser - foto's: loek van vlerken 28.09.2018

polychroom geglazuurde keramiek,  38 x 20 cm.

Hoewel de grote projecten de meeste tijd in beslag namen, werkte Krop tussen de bedrijven door ook voor zichzelf. Altijd was hij in een vrij moment aan het boetseren en aan het experimenteren. Omstreeks 1925 boetseerde hij voor zijn zoontje Johan een olifant, die hij in de potkachel bakte. Hij wilde meer met deze techniek gaan doen en nam les aan de Kunstnijverheidsschool Quellinus, waar de docent Bert Nienhuis hem hielp met glazuren. Hij schafte een kolengestookt emailleeroventje aan, waarmee hij in staat was de temperatuur langzaam op te voeren. Na de Tweede Wereldoorlog schafte hij een grotere oven aan. Met deze, op gas gestookte oven, kon hij keramiek van groter formaat kon bakken, zoals dit speelse polychrome sculptuur van een vrolijke, feestvierende danser.

drie dansers - foto hildo krop museum

Naast deze danser bestaat (of bestond) er een versie van drie dansers in exact dezelfde danshouding.
Naar aanleiding van een tentoonstelling van klein plastiek (brons en keramiek) van Hildo Krop, gehouden in de kunstzaal De Reiger te Utrecht in november 1963, stond er in De Tijd Maasbode van 14 november 1963 een artikel over de beeldhouwer. Tevens was er bij het artikel een foto geplaatst van het beeldje van deze drie dansers. Het artikel meldt over dit beeld: ‘ … de “Drie Dansers” van keramiek, sterk gespannen en rythmisch gegroepeerd’.
In Lagerweij-Polak wordt over dit werk bij ‘V160 Danser’ uit 1953 een opmerking geplaatst: ‘Een versie van drie dansers, geplaatst op één voetstuk, eveneens geglazuurde polychrome ceramiek, ging verloren’.

Van de alleenstaande danser bezit het Hildo Krop Museum een gipsen studie.

bron: De Tijd Maasbode, 14.11.1963

Me 36 – Plafondplaat – Amsterdam

particuliere collectie

1922

de snelheid van het licht - foto: hildo krop museum
‘De snelheid van het licht’, rennende en vliegende dieren
verguld brons, 72 cm

Ada Crone wordt in 1893 in Amsterdam in een gegoede familie geboren. Haar vader, Eduard Henrich Crone, is mede-firmant van het handelsbedrijf H.G.Th. Crone. De firma importeert koffie, cacao en kapok uit Nederlands-Indië, en exporteert er luxe goederen en medische artikelen.
Ada Crone trouwt in 1914 met K. Müseler, maar haar echtgenoot overlijdt al het jaar daarop. Onder de naam A. Müseler-Crone schrijft ze zich in 1914 in aan de Kunstnijverheidsschool Quellinus te Amsterdam en behaalt er in 1918 het getuigschrift ‘interieurtekenen’. In 1919 trouwt ze met August von Saher, zoon van Eduard August von Saher (1849-1918) die de directeur was van de Kunstnijverheidsschool in Haarlem en als conservator verbonden aan het nabijgelegen Kunstnijverheidsmuseum. August en Ada gaan wonen op de Oranje Nassaulaan 10 in Amsterdam. Hildo Krop werd gevraagd om de interieurs van de salon, de eetkamer en de bibliotheek (zie: Me42) te ontwerpen en te vervaardigen. Voor een van deze interieurs maakte Krop een twaalf hoekige plafondplaat ‘De snelheid van het licht’, als versiering rond een lichtbron.

In de oeuvrecatalogus van E.J. Lagerweij-Polak wordt bij dit nummer vermeldt ‘Me36 – plafondplaat voor mevrouw A.H.Hondius-Crone, Amsterdam’. Zij was in 1922 echter nog getrouwd met August von Saher.  In 1929 laat ze zich van hem scheiden en in 1935 treedt ze opnieuw in het huwelijk, nu met archeoloog J.M. Hondius.

De originele gipsen mal van deze plafondplaat is aanwezig in de collectie van het Hildo Krop Museum.

bron: Het Nieuwe Instituut, 2000

Me 42 – Betimmering studeerkamer voor Von Saher-Crone

Hildo Krop Museum, Steenwijk
particuliere collectie (reliëf wandpaneel)
oorspronkelijk  in villa Oranje Nassaulaan 10, Amsterdam

1926-27

wandpaneel - foto: loek van vlerken 28.09.2018
Wandpaneel
mahoniehout – 52 x 134 cm

details:
fragment wandpaneel - foto: loek van vlerken 28.09.2018fragment wandpaneel - foto: loek van vlerken 28.09.2018fragment wandpaneel - foto: loek van vlerken 28.09.2018fragment wandpaneel - foto: loek van vlerken 28.09.2018fragment wandpaneel - foto: loek van vlerken 28.09.2018fragment wandpaneel - foto: loek van vlerken 28.09.2018fragment wandpaneel - foto: loek van vlerken 28.09.2018

kastversiering - foto: loek van vlerken 28.09.2018
kastversiering – 20 x 10.5 x 7 cm

lamp - foto: hildo krop museum - mei 2018


kastversiering en ajourreliëf voor een lamp, coromandelhout

Ada Helena Crone (1893-1996) trouwde in 1919 met August Eduard von Saher (1890-1973). Ada Crone was van jongs af aan geïnteresseerd in toegepaste kunst en had in 1918 eindexamen gedaan aan de afdeling decoratieve kunst van de Amsterdamse Quellinusschool. August von Saher was advocaat en consul generaal van het Koninkrijk Bulgarije in Nederland. Hij deelde met Ada de liefde voor kunst waar hij al vroeg mee in aanraking kwam. Zijn vader, Eduard August von Saher (1849-1918), was directeur van het Museum en de School voor Kunstnijverheid in Haarlem. Na hun trouwen gingen August en Ada von Saher-Crone wonen op de Oranje Nassaulaan 10 in Amsterdam, een villa ontworpen door de Amsterdamse School architect C.J. Blaauw. Hildo Krop werd gevraagd om de interieurs van de salon, de eetkamer en de bibliotheek/studeerkamer te ontwerpen en te vervaardigen.
Voor de studeerkamer maakte Krop een betimmering in mahonie- en Fries esdoornhout. Tevens sneed hij een mahoniehoutenpaneel met centraal een moeder en kind, links de werkende mens en rechts natuurtaferelen met de voor Krop zo kenmerkende figuren als  paardjes, herten, vliegende reigers, vosjes, arenden en  faun. In zijn ontwerp voor de lamp komt ook weer een bekend thema van Krop terug. De twee ajourreliëfs verbeelden ‘dag’ en ‘nacht’. Bij ‘dag’ zien we een manfiguur onder een stralende zon en vogels (reigers) in de lucht. Bij het nachttafereel, een in slaap dommelende vrouw onder een sterrenhemel met een vlucht vleermuizen. Aan het houtsnijwerk van de boekenkast vinden we een gebogen vrouwfiguur met masker en hand.
Het paneel en het houtsnijwerk voor de boekenkast werden tentoongesteld tijdens de verkoopexpositie van Kunstconsult, Amstelveen (26 september t/m 17 oktober 2018).

Voor de familie Von Saher ontwierp Krop in 1924 op de begraafplaats Westerveld een urnenmonument (zie Mo5).

bron: www.onsbloemendaal.nl, nr.3 najaar 2016

In het tijdschrift Wendingen – jaargang 1927 nr.2 verschenen foto’s van dit bibliotheekinterieur.lamp en paneel - studeerkamer voor architect c.j. blaauw - foto: wendingen 1927 nr.2lamp en paneel - studeerkamer voor architect c.j. blaauw - foto: wendingen 1927 nr.2

B 75 – Gemeentelijke MMS voor meisjes – Amsterdam

Gerrit van der Veenstraat 99, Amsterdam

1928-30


beeldjes tussen de bogen aan de lange zijde van de gymzaal

staande man met rol in rechterhand - foto: loek van vlerken 21.01.2011a. pijlerbekroning zijde Anthonie van Dijckstraat:
wijdbeens staande man met opgerold document in rechterhand
Franse kalksteen, ca. 100 cm (volgens TNO- Geologische Dienst Nederland is dit onjuist. Naar de mening van deze dienst is het beeld gehakt uit Duitse tufsteen (vulkanische steen uit de Eifel).

man met sikkel en pikhaak - foto: loek van vlerken 21.02.2011
fortuna (amor) - foto: loek van vlerken 21.02.2011
beelden op toren - foto: loek van vlerken 21.02.2011

b. 2 beelden op toren:
1. man met sikkel en pikhaak
2. Fortuna (volgens Lagerweij-Polak: ‘Amor’)
brons, 130 cm

jan sluijters - foto: loek van vlerken 10.08.2018springend hert - foto: loek van vlerken 10.08.2018springend paard - foto: loek van vlerken 10.08.2018zijgevel - rubensstraat - foto: loek van vlerken 10.08.2018c. beeldjes aan baksteen-bogen zijde Rubensstraat:
1. de schilder Jan Sluyters
2. opspringend hert
3. springend paard
gebakken aarde, ca 52 cm

clown op gymnastiektoestel - foto: loek van vlerken 21.01.2011clown op gymnastiektoestel - foto: loek van vlerken 10.08.2018tennister, roeister, clown - foto: loek van vlerken 10.08.2018d. beeldjes tussen bogen, lange zijde gymzaal:
1 clown op gymnastiek toestel (4x)
2. staand meisje met roeispaan (3x en 1x aan de Gerrit van der Veenstraat)
3. staand meisje met tennisracket (3x)
gebakken aarde, 44 cm


e. beeld boven fontein op pijler: faun
gebakken aarde, 94 cm

f. sproeier in de vorm van faun met slang
gebakken aarde, 65 cm

architect: N. Lansdorp

paul koning 'de denker'- foto: loek van vlerken 20.01.2011han wezelaar 'moeder en kind' - foto: loek van vlerken 20.01.2011Het gebouw van de voormalige Gemeentelijk Middelbare Meisjesschool (nu Gerrit van der Veen College) aan de Gerrit van der Veenstraat in Amsterdam telt een groot aantal kunstwerken. Naast de twee beelden van Han Wezelaar en Paul Koning bezit het gebouw beeldhouwwerken van Hildo Krop.
De ingang van het gebouw aan de Gerrit van der Veenstraat wordt gemarkeerd door een smalle, hoge toren. Volgens het ontwerp zou aan de linkerzijde van deze toren een tweede school gebouwd worden, maar  werd niet uitgevoerd. Bovenop de toren staan twee bronzen beelden van Hildo Krop: een man met sikkel en pikhaak en Fortuna (volgens Lagerweij-Polak ‘Amor’). De naam van het beeld ‘Amor’ roept  vraagtekens op. Deze ‘Amor’ lijkt  veel meer op een ‘Fortuna’ met een bollend zeil (zie ook B117). Samen met de man met werkatributen zou het devies van dit beeldenpaar dan kunnen zijn: ‘Met hard werken en een beetje geluk, kan je ver komen’.

Verder zijn er aan de gevel verschillende beeldjes van gebakken aarde. In 1925 boetseerde Krop voor zijn zoontje een olifant en bakte het daarna in de potkachel. Hij vond dat zo leuk dat hij, om de techniek beter te kunnen beheersen, een jaar lang keramiek lessen ging volgen in de Quellinusschool in Amsterdam. De techniek ging hij regelmatig toepassen bij opdrachten van de gemeente aan verschillende gebouwen. Ook het nieuwe Gemeentelijke Middelbare Meisjesschoolgebouw voorzag hij aan alle kanten met kleine beeldjes van gebakken aarde. Aan de Gerrit van der Veenstraat, vlak bij de hoek met de Rubensstraat: een meisjesfiguur. In de Rubensstraat: De schilder Jan Sluijters, een opspringend hert en springend paard. In de Anthonie van Dijckstraat plaatste hij een serie beeldjes tussen de bogen aan de lange zijde van de voormalige gymzaal: Clown op gymnastiektoestel, Staand meisje met roeispaan en Staand meisje met tennisracket.
In de tuin vinden we nog twee werken van gebakken aarde van Krop: een faun boven op een bakstenen pijler. Aan de voet van deze pijler staat nog een sproeier in de vorm van een faun met een slang. Deze tuinbeelden zijn eind 2021 herontdekt. Lange tijd waren ze verborgen, enerzijds door overmatige boomgroei en anderzijds, bij de sproeier, door een bouwwerk voor het beeldje. Hiervan zijn nog resten in de vorm van kit terug te vinden.
Vóór het beeldje ‘faun met slang’ was oorspronkelijk een bassin geplaats waarin water gesproeid werd vanuit de bek van de slang.

In de Anthonie van Dijckstraat is ook nog een kalkstenen beeldje te vinden: een staande man met rol in rechterhand.

Het blijkt echter dat er nog meer beeldhouwwerk van Krop aan dit gebouw gezeten heeft, gezien de krantenfoto uit de Telegraaf van 19 juli 1930 die net na het voltooien van het pand genomen is. Een meisje met een hertje aan haar voeten en hoger aan de toren staat een man die een vogel laat vliegen. Van dit laatste beeld zijn nog resten aan de toren waarneembaar.torenbeelden - foto: telegraaf 19.07.1930

restant beeld aan de toren - foto: loek van vlerken 10.08.2018

 Gedurende de bezetting hebben de Duitsers in 1940 het pand in beslag genomen en tot hoofdkwartier van de Sicherheitsdienst (SD) gemaakt. Op 26 november 1944 werd het gebouw getroffen door een geallieerde bomaanval, die beperkte schade aan dit gebouw aanrichtte, maar vooral zo’n dertig huizen verwoestte.
euterpestraat 1944 - foto: hildo krop museumMijn oorspronkelijke vermoeden dat de pijlerbekroning aan de toren bij dit bombardement verloren is gegaan blijkt niet juist. Een foto uit het Stadsarchief van ca. 1951 laat het herstelwerk van het bombardement zien.

gerrit van der veenstraat - foto: beeldbank stadsarchief ca. 1951
De foto toont dat het beeld aan de toren hier nog aanwezig is. Waarschijnlijk was er sprake van verval. Krop gebruikte vermoedelijk voor dit beeld inferieure Franse kalksteen of Duitse tufsteen, net als de pijlerbekroning aan de Anthonie van Dijckstraat. Ook dit beeld van een wijdbeens staande man met opgerold document in rechterhand is niet in al te beste staat. De foto van januari 2011 laat het opgerold document nog zien; op de foto van augustus 2018 blijkt er alleen nog een stompje arm overgebleven.

foto's: loek van vlerken - links 21.01.2011 - rechts 01.08.2018

Vanwege het oorlogsverleden werd de straat, die voor en tijdens de oorlog Euterpestraat heette, na het einde van de oorlog hernoemd naar de beeldend kunstenaar en verzetsstrijder Gerrit van der Veen.

bronnen: Wikipedia; Delpher; TNO- Geologische Dienst Nederland.