Hildo Krop Museum, Steenwijk
1932
reliëf, brons, 65 cm
Voor het 25-jarig jubileum van het communistische tijdschrift De Tribune in 1932 maakte Hildo Krop een bronzen reliëf. Op het reliëf staan drie figuren: in het midden een vrouw met een hamer en sikkel, rechts een man met een vaandel en links een krantenverkoper met De Tribune in zijn hand. Daaromheen in een boog de tekst: 25 jaar leering en stryd voor het communisme.
De plaquette heeft jarenlang in het trappenhuis van Felix Meritis aan de Amsterdamse Keizergracht gehangen. Van 1947 tot 1981 had de CPN haar hoofdkantoor in het pand. Ook was de redactie en drukkerij van het dagblad De Waarheid hier gevestigd.
Lange tijd was niet bekend waar dit bronzen reliëf zich bevond. Tot het Hildo Krop Museum in juni 2022 een e-mail kreeg van Ton Smeets, de laatste directeur van de voormalige drukkerij ‘De Waarheid’ van de Communistische Partij Nederland, gevestigd in Felix Meritis. Hij was samen met Martin Veltman bestuurslid van de uitgeverij ‘Stichting Bepenak’ (Bevordering Pers Nederland Arbeidersklasse). Zij lieten weten dat zij bij het vertrek van de drukkerij uit Felix Meritis het bronzen paneel vanwege zijn historische waarde in beheer hadden genomen. Doordat een journalist onderzoek deed naar het communisme in Nederland en op de pagina van het Digitaal Kenniscentrum van het Hildo Krop Museum terecht kwam, waar genoemde plaquette was afgebeeld, ging het balletje rollen. De journalist herkende het bronzen paneel. Hij kwam vaak bij Veltman die ook zo’n ‘ding’ had staan. Hij stuurde een mail naar Martin Veltman om ze te wijzen op het feit dat bij het Hildo Krop Museum niet op de hoogte was van de verblijfplaats van het paneel. Martin Veltman wist niet dat het ging om een werk van Hildo Krop en was blij verrast. Omdat hij vond dat hij al lang genoeg naar het werk had gekeken, besloot hij het te schenken aan het Hildo Krop Museum.
De Tribune was een voorloper van het communistische dagblad De Waarheid en verscheen voor het eerst op 19 oktober 1907 als weekblad van de marxistische oppositie binnen de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP). De oprichters en redacteuren van het weekblad, David Wijnkoop, Jan Ceton en Willem van Ravesteyn, waren het niet eens met het partijbeleid. Ze waren tegen de ‘bourgeoise-weg’ die de partij was gaan bewandelen. Ook schreven ze in felle bewoordingen dat de SDAP zich te slap opstelde ten aanzien van de werktijden van de arbeiders. De SDAP vond de eis voor een tien-urige werkdag te ver gaan. De radicalen wilden zelfs een werkdag van acht uur. Ook het pleidooi van de oppositie om pensioenen voor de arbeiders in te stellen, was helemáál onbespreekbaar. Nadat de redactieleden van De Tribune in 1909 op het Deventer-congres uit de SDAP geroyeerd waren, ging het blad verder als uitgave van de door geroyeerde leden nieuw opgerichte partij Sociaal-Democratische Partij (SDP). In 1918 veranderde de SDP haar naam in de Communistische Partij Holland (CPH) en in 1935 in de Communistische Partij van Nederland (CPN).
Hildo Krop stond ook niet langer achter de koers van de SDAP en verliet uiteindelijk in 1918 de partij. In het socialistische dagblad Het Volk, de speekbuis van de SDAP, stond een oproep om de negende Duitse oorlogslening te steunen. Dat was voor de principiële pacifist Krop een stap te ver.
Voor het blad De Tribune maakte Krop jarenlang houtsneden. Dit waren prenten met een politieke lading. Eén keer was De Tribune zelf onderwerp van zo’n politieke prent van Krop, toen er in juli 1934 in de Jordaan opstand uitbrak tegen de steunverlaging. Politie en het leger traden hard op tegen de demonstranten. Bij dit ‘Jordaan-oproer’ vielen vijf doden en er waren meer dan 41 gewonden. Bijeenkomsten en demonstraties werden verboden. De Tribune, die uiteraard achter de arbeiders stond, kreeg een tijdelijk verschijningsverbod. De politie bezette de drukkerij en de persen werden verzegeld.
bronnen: Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, Amsterdam; Amsterdamse Stadsarchief; wikipedia; www.sp.nl/tribune/2007; Ton Smeets; Martin Veltman;
