Begraafplaats Giessen (Duitsland)
1916
foto: Hildo Krop Museum, Steenwijk
mannenfiguur uit bloemen oprijzend
Franse kalksteen, ca. 180 cm
Lange tijd was er niets bekend over dit grafmonument. Het enige aanknopingspunt was dat het in de oeuvrecatalogus van Lagerweij-Polak, onder Monumenten en Gedenktekens (M01), genoteerd stond. Inmiddels is bekend dat het archief van het Hildo Krop Museum in Steenwijk een (niet al te duidelijke) foto (9×12 cm) van genoemd grafmonument bezit. We zien een zuil met bloemen (rozen ?) waarboven zich een mannentorso bevindt.
Of het monument nog bestaat is niet duidelijk. Ook wat betreft de relatie van Hildo Krop met de persoon Claus Schoenewald, wordt in het duister getast.
Nieuwe Ooster, Kruislaan 126, Amsterdam
1946-48 
zuil met bekroning van vrouwenfiguur met gespreide armen en wapperende vlag als symbool van de vrijheid
inscriptie met tekst van Krop:
ZIJ WEZEN ONS DE WEG
WIJ ZULLEN VERDER GAAN
WAAR NIEMAND SLAAF WIL ZIJN
KAN GEEN TYRAN OPSTAAN
travertin (voetstuk en zuil) / brons (figuur en kapiteel), 520 cm (totale hoogte)
De geëxecuteerde mannen werden op 20 oktober 1945 hier herbegraven.
Op 25 februari 1941 brak een algemene staking uit in Amsterdam uit protest tegen de terreur die de Duitse bezetters en Nederlandse NSB’ers tegen de joodse bewoners uitoefenden. De directe aanleiding werd gevormd door razzia’s, waarbij 425 joodse mannen werden opgepakt en naar Mauthausen werden afgevoerd.
Op de avond van 24 februari 1941 werd op de Noordermarkt een bijeenkomst gehouden, waaraan veel ambtenaren deelnamen. De circa 250 aanwezigen werden toegesproken door onder meer de gemeentearbeider Dirk van Nimwegen. Nog dezelfde nacht werd door de illegale Communistische Partij Nederland (CPN) het manifest Staakt, staakt, staakt !!! opgesteld, dat in de vroege ochtenduren werd verspreid aan de poort van talrijke bedrijven. De bedoeling was dat er twee dagen zou worden gestaakt: dinsdag zo veel mogelijk bij de overheidsbedrijven en woensdag een algemene staking, dus inclusief het bedrijfsleven. Op de ochtend van 25 februari 1941 stonden de trams stil in Amsterdam. De staking breidde zich als een olievlek uit over de stad. Aan het eind van de ochtend was de algemene staking een feit, veel eerder dan was voorzien. De bezetter reageerde furieus: bij onlusten en samenscholingen moest er met scherp in de menigte worden geschoten.
In de weken die daarop volgden werden honderden stakers en vooral CPN’ers gearresteerd. Sommigen kwamen voor het vuurpeloton, anderen kregen langdurige gevangenisstraffen opgelegd.
De Februaristaking van 1941 was de eerste, grote daad van verzet in Nederland tegen het antisemitisme en de terreur van de Duitse bezetter.
Een van de eerste verzetsmonumenten die Hildo Krop ontwierp, was dat voor de Nieuwe Oosterbegraafplaats in Amsterdam ter nagedachtenis van de achttien mannen, die door de Duitsers waren terechtgesteld na de Februaristaking in 1941. Het was tevens bedoeld als grafmonument. Het gedenkteken kwam tot stand op initiatief van het Comité ‘Amsterdam eert achttien verzetspioniers’ en werd in 1947 onthuld door de nieuwe burgemeester A. d’Ailly.
De officiële herdenking van de Februaristaking bij het monument van Krop heeft niet veel jaren stand gehouden. In 1949 wilde de CPN de herdenking zien in het licht van de Indonesische vrijheidsstrijd. Anderen voelden daar niets voor. Een conflict was ontstaan. 
Er werd zelfs gesproken van een boycot van de herdenking. Vanaf dat moment waren er twee herdenkingen: een officiële in de ochtenduren, een ‘s middags van het herdenkingscomité, geïnitieerd door de Communistische Partij Nederland.
Uiteindelijk besloot de gemeente Amsterdam een nieuw monument op te richten. Zo werd de Dokwerker op het Jonas Daniël Meijerplein van Mari Andriessen en niet Krops beeld voortaan het middelpunt van de herdenkingen, en soms ook van demonstraties die weinig meer te maken hadden met het doel waarvoor het was opgericht.
bron: Paul Arnoldussen, Alledaags communisme, De Februaristaking, 26.02.1994
Hildo Krop Museum, Steenwijk
1932
eikenhout (taille directe), 118 cm.
Begin jaren dertig van de vorige eeuw verminderde langzamerhand de behoefte aan bouwbeeldhouwkunst. Dat lag niet alleen aan de verslechterde economische omstandigheden. De Amsterdamse School, die in de loop der jaren toch al veel van de oorspronkelijke rijkdom aan decoratie en symboliek had verloren, raakte haar leidende positie in Nederland kwijt en moest plaats maken voor de Nieuwe Zakelijkheid. Hildo Krop kreeg hierdoor meer de gelegenheid om vrij werk te maken. In 1932 ontstond het beeld ‘De Werkloze’. Een sterk gestileerd en stoer beeld, gehakt in eikenhout. Het getuigt van Krops betrokkenheid bij de grote sociale problemen van die tijd.
ontwerp tekening – archief Hildo Krop Museum
Begraafplaats Westerveld,
Duin en Kruidbergweg 2-6, Driehuis
1957
reliëf op grafmonument
Franse kalksteen, 144 cm (zerk), 43,5 cm (doorsnede reliëf)
Hildo Krop maakte voor het graf van Kees Wiessing een reliëf voorstellende een man die vogels voert en banderol met tekst:
ELCK’T SYNE
op onderzijde monument staat de tekst:
MR.C.A WIESSING
*30 JULI 1879
18 MAART 1957 +
C.A. (Kees) Wiessing was directeur van BUMA en voorzitter van de Stichting Nederlandse Muziekbelangen. Samen met dr. Reeser (rijksadviseur voor muziek) richtte hij de Stichting Donemus (Documentatie in Nederland voor Muziek) op. Hij was de broer van de Amsterdamse uitgever en journalist H.P.L. (Henri) Wiessing (1878-1961), met wie Krop goede contacten onderhield.
Begraafplaats Zorgvlied, Amsteldijk 273, Amsterdam
1949
geknield vrouwenfiguur met kind
Franse kalksteen (Pouillenay), 73 cm
Grafmonument van Mevrouw Johanna Helena Mathilda Maria Sarphati – Stoelinga. Zij was geboren op 4 maart 1903 en overleden 13 januari 1949. Haar echtgenoot, Abraham Sarphati (1897-1974) heeft ook hier zijn rustplaats gevonden.
Mevrouw Sarphati-Stoelinga overleed op jonge leeftijd, ze was 46 jaar. Abraham Sarphati, echtgenoot van de overledene, heeft Hildo Krop verzocht een grafmonument voor zijn overleden vrouw te ontwerpen. Het beeld zou gemaakt zijn naar een foto of tekening, waar Johanna Sarphati-Stoelinga haar jongste zoon Leo op haar schoot heeft. Het is bekend dat Krop vaak voor opdrachten eerst keramische studies maakte, wat bij dit beeld dus ook gebeurde. Hij maakte voor dit monument zelfs twee keramische studies. Naast een 66 cm. hoge polychrome voorstudie van gebakken aarde, welke zich in de collectie van het Hildo Krop Museum bevindt, bestaat er nog een veel kleinere (15 cm.) polychrome keramische studie van dit monument, welke in bezit is van een van de kleinkinderen van Sarphati. Bij de definitieve opdracht van het grafmonument, gaf Krop deze kleine keramische studie ten geschenke aan Abraham Sarphati.
voorstudie 66 cm (Hildo Krop Museum)
voorstudie 15 cm (familie Sarphati)
Wat de relatie was tussen Abraham Sarphati en Hildo Krop is niet duidelijk. Krop kreeg regelmatig (soms via via) opdrachten van particulieren. Abraham Sarphati was in die tijd notaris/accountant en woonde op de Nicolaas Witsenkade in Amsterdam. Hoogst waarschijnlijk hadden zij uitsluitend een zakelijke relatie.
Het graf van Mevrouw Sarphati-Stoelinga is als volgt te vinden:
Neem de rechter ingang van Zorgvlied ‘Chalet’. Bij binnenkomst direct links aanhouden (langs het hek) richting crematorium – Fluwelen hoofdlaan op. Na Fluwelen hoofdlaan rechts aanhouden: naar Ommegang – 4de ingang links – 2de graf links
bron: J. van Boom (familie Sarphati)
Zorgvlied, Amsteldijk 273, Amsterdam
1924-25
Franse kalksteen (Pouillenay), 157 cm
Voor het Hollandse paviljoen van de wereldtentoonstelling ‘Exposition des arts décoratifs et industriels modernes’ in Parijs maakte Hildo Krop een aantal beeldhouwwerken. Na afloop van de tentoonstelling werd het paviljoen afgebroken. De beelden werden aan de kunstenaar teruggegeven. Een van deze beelden is ‘De eeuwige vrouw’, symbool voor de vrouw als middelpunt van het gezin. Het beeld bevindt zich op begraafplaats Zorgvlied op het graf van de kunstenaar. Zijn vrouw en dochter Helen zijn bijgelegd resp. in 1981 en 2001.
Het beeld is een typisch Krop-sculptuur van een vrouwfiguur met een zogenaamde ‘geknakte nek’. De symboliek hierbij is eenvoudig te verklaren: deze eeuwige vrouw moet gezien worden als een vruchtbaarheidssymbool – al het leven komt hier uit voort. In haar rechterhand houdt zij een appel, wat ook weer verwijst naar Eva, de oermoeder. De geknakte nek staat symbool voor zorgend, zorgdragend.
Het graf van Hildo Krop is op Zorgvlied te vinden in het deelgebied: 1.3 – Zocher-Rechts (nummer 35 op de kaart).
Neem de rechter ingang van Zorgvlied ‘Chalet’. Bij binnenkomst direct links aanhouden (langs het hek) richting crematorium – Fluwelen hoofdlaan op. 5de ingang rechts (bij infobordje) – 8ste grafplaats rechts
Ook liggen hier twee collega beeldhouwers van Krop: Han Wezelaar (nr.10) en Cor Hund (nr.21).
bron: Wandelen over Zorgvlied, Marcel Bergen/Irma Clement, 4e druk
Begraafplaats De Boskamp, Assen
1958
grafmonument
Franse kalksteen (Euville), 70 cm (beeld)
Op de begraafplaats De Boskamp in Assen staat een grafmonument van Hildo Krop met een beeltenis van een zittende vrouw omgeven door vogels.
Op de zuil staan de teksten:
M.F. FABER HARSEMA
*19.2.’14 – 13.12.’56+
F.FABER
*5.6.’13-16.5.’86+
FAM.RUSTPLAATS
FRED FABER
begraafplaats (Noord), grafnr. B 186,
Van Limburg Stirumweg 35, Oosterbeek
ca. 1937
Schaal op sokkel met reliëf van een half liggende vrouw met wegvliegende vogel.
Rondom sokkel staat de tekst:
WANNEER DIT EINDIG LEVEN ENDT BEGINT HET EINDELOOZE LEVEN
aan rechterzijde van de sokkel staat:
GERARDINE KUYCK
1880 1960
aan de linkerzijde van de sokkel staat:
PHILIP JOHAN ROOSEGAARDE BISSCHOP
1871 1937
rode graniet, ca. 90 cm (monument), 32 cm (reliëf )
architect: J. Baanders
Oorspronkelijk was dit monument geplaatst in Ugchelen op het landgoed Johnnie’s Land. Na de dood van mevrouw Gerardine Kuyck in 1960 werd het monument verplaatst van het landgoed naar de huidige locatie op de begraafplaats in Oosterbeek. Het landgoed was verkocht en daardoor was het monument niet meer vrij toegankelijk voor de familie. Omdat het de bedoeling was om de as van Mevrouw Kuyck bij de as van haar man Philip Johan Roosegaarde Bisschop te plaatsen, werd door de familie besloten het grafmonument te herplaatsen op de begraafplaats in Oosterbeek.
Philip Roosegaarde Bisschop was op 12 juli 1871 in Batavia geboren. In 1902 stichtte hij de stoomvaartlijn ‘Java China Japan lijn’ en was van 1924 tot 1937 directeur van de Koninklijke Pakketvaart Nederland. Als directeur van de rederij ‘Java-China-Japan-lijn’ was Roosegaarde Bisschop mede-initiatiefnemer tot de bouw van het Scheepvaarthuis aan de Prins Hendrikkade 108 te Amsterdam. Als directeur van de rederij ‘Java-China-Japan-lijn’ en later van de Koninklijke Pakketvaart Nederland was Roosegaarde Bisschop mede-initiatiefnemer tot de bouw van het Scheepvaarthuis (B3) aan de Prins Hendrikkade 108 te Amsterdam. In die tijd (1913-16) zal het eerste contact tussen Roosegaarde Bisschop en Hildo Krop zijn gelegd.
Volgens een bordje bij het grafmonument zijn de grafrechten van het monument inmiddels verlopen (mededeling van 20 juli 2015). De redactie heeft contact gezocht met de gemeente Renkum en de medewerker van het ‘Team BOR’ vertelde dat het monument (“100% zeker !”) gewoon blijft staan, temeer omdat er een eeuwenoude beuk naast staat, met zeer veel wortels, dus komen hier toch geen nieuwe graven. De mededeling op het bordje bleek dus een formaliteit.
bronnen: www.genealogieonline.nl; Team BOR, Gemeente Renkum; Bernard Buys, Australië; Peter Voerman
Joodse Begraafplaats- veld C
Googweg 6, Muiderberg
1933
staande zerk met bovenaan reliëf: rol verband met schaar, pincet en stethoscoop, midden boven brandende kaars in kandelaar
reliëf, natuursteen, 54 cm
De Amsterdamse arts Aron Izak Kropveld behoorde tot de groep ‘Rein Leven Beweging’. Dit was van 1901 tot 1931 een kleine, Nederlandse, christen-anarchistische beweging die vanuit idealistische optiek onder meer seksuele onthouding propageerde. Kropveld heeft zich op verschillende fronten op integere wijze ingezet om een betere wereld te bewerkstelligen. Naast een druk bezochte huisarts praktijk aan huis in De Pijp in Amsterdam, schreef Kropveld artikelen en boeken. Ook verzorgde hij voordrachten. Van cruciaal belang in Kropvelds persoonlijke overtuiging ten aanzien van seksuele onthouding moet het contact geweest zijn in juli 1901 met de schrijver/arts Frederik van Eeden.
bron: Heelmeesters, Bob van Hee & Cornelis van Tilburg (red.) – Aron Izak Kropveld (1881-1932) huisarts in Amsterdam en pleitbezorger van rein leven, Alexandra Nagel, 2014
Begraafplaats Meppelerweg, Steenwijk
1923
Monument voor het graf van de moeder van de kunstenaar
Muschelkalksteen (taille directe), 45 cm (bekroning)
Hildo Krop maakte de bekroning van het grafmonument van zijn moeder en gaf het kunstwerk de titel: ‘Het kind is de oogappel van de moeder’. Hij hakte het ‘en taille directe’ (rechtstreeks uit de steen). Het sluimerende kinderkopje, dicht tegen het grote, beschutting biedende moederhoofd gedrukt, symboliseert de liefde die de kinderen Krop van hun moeder ondervonden.
Aan de voorzijde in het midden staat de tekst:
UW LIEFDE GEDENKEN WIJ
De moeder van Hildo Krop was JOHANNA LOUISE CORDES, geboren op 14 mei 1855 – overleden op 28 oktober 1922.
bron: De mens en kunstenaar Hildo Krop, Wim Heij, 2006
Nieuwe Ooster, Kruislaan 124, Amsterdam
1918-19
grafmonument met man, vrouw en kind met opschrift:
DE ARBEIDERS AAN ALBERT HAHN / 17 MAART 1877 / 3 AUG 1918
muschelkalksteen en comblanchien, 265 cm
Archiefstukken laten zien dat het verlenen van de opdracht aan Hildo Krop voor het realiseren van een monument voor Albert Hahn een snel beklonken zaak was. Op 14 december 1918 was er een vergadering van een commissie van de SDAP. Er was slechts één agendapunt: de aanwijzing van de ontwerper van het monument. Een subcommissie ‘draagt met algemene stemmen voor den beeldhouwer Hildo Krop, die met een aanvankelijk ontwerp en met afbeeldingen en proeven van voltooit werk ter vergadering aanwezig zal zijn’. Hoe dat eerste ontwerp eruit heeft gezien is niet duidelijk. Uit gegevens van het Haags Gemeentemuseum (het huidige Kunstmuseum) blijkt dat Krop dit werkmodel aan het museum heeft geschonken. Helaas is het werkmodel onvindbaar.
Het grafmonument voor de in 1918 overleden, sociaal geëngageerde politieke tekenaar Albert Hahn is een sterk symbolisch getint werk: een hoog driehoekig voetstuk, waarop een arbeidersgezin – man, vrouw en kindje – op weg is naar een betere toekomst. Naar aanleiding van de onthulling van het gedenkteken schreef Het Volk van 29 september 1919: ‘Het beeld zelf is de verzinnelijking der arbeidersbeweging ( … ): het arbeidersgezin dat naar de lichtende toekomst schrijdt, voortgestuwd door den Genius, die met een laatste blik afscheid neemt van het verleden’.
Albert Pieter Hahn (Groningen, 17 maart 1877 – Watergraafsmeer, 3 augustus 1918) was een Nederlands politiek tekenaar en boekbandontwerper. Deze bevlogen antimilitaristische socialist was een politiek tekenaar over wie heel Nederland een mening had. Bestuurders ergerden zich wild aan zijn prenten, maar arbeiders en lezers van de socialistische krant Het Volk liepen met hem weg. Hij streed tegen onderdrukking en onrecht met de politieke prent als wapen.
bronnen: Wikipedia; Een ode aan de arbeid, Marja Sanderse-Open Universiteit, febr.2015.
